Học bổng khuyến khích học tập
Đây là khoản hỗ trợ trường nào cũng có, theo nghị định 84/2020 của chính phủ.
Học bổng khuyến khích học tập được cấp theo từng học kỳ, căn cứ vào thành tích học tập và rèn luyện của sinh viên. Học bổng được chia làm 3 mức: khá, giỏi, xuất sắc. Mức thấp nhất thường bằng tổng học phí một học kỳ. Các mức còn lại sẽ cao hơn.
Các trường công lập phải chi tối thiểu 8% nguồn thu học phí, trường tư thục tối thiểu 2% để cấp học bổng này. Ở nhiều trường, khoảng 10% sinh viên dẫn đầu được nhận học bổng.
Do đó, tùy học phí và số sinh viên, tổng số tiền học bổng ở các trường khác nhau. Ví dụ, Đại học Bách khoa Hà Nội hàng năm chi 70-80 tỷ đồng, Đại học Kinh tế quốc dân 18 tỷ đồng.. để cấp học bổng khuyến khích học tập.
Học bổng dành cho sinh viên vượt khó
Loại này nhằm hỗ trợ những sinh viên có hoàn cảnh khó khăn, vươn lên đạt thành tích tốt trong học tập và rèn luyện. Ở mỗi trường, tên gọi và quy định xét học bổng này khác nhau.
Như tại trường Đại học Kinh tế, Đại học Đà Nẵng, học bổng vượt khó dành cho các sinh viên có kết quả học tập và rèn luyện đạt từ khá trở lên và thuộc một trong các diện: mồ côi cả cha và mẹ, bị khuyết tật, thuộc diện hộ nghèo, cận nghèo. Trường Đại học Công thương TP HCM xét thêm sinh viên mồ côi cha hoặc mẹ, cha mẹ bị bệnh hiểm nghèo.
Lễ trao học bổng cho sinh viên khó khăn vươn lên trong học tập của Đại học Quốc gia Hà Nội. Ảnh: VNU
Ngoài ra, một số trường cấp học bổng đặc biệt cho thí sinh có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn ngay từ khi các em trúng tuyển. Đại học Quốc gia Hà Nội hồi tháng 8 cho biết cấp học bổng toàn phần, miễn học phí và ký túc xá cho một sinh viên có bố bệnh tâm thần, mẹ mắc ung thư.
Học bổng doanh nghiệp
Học bổng này do các doanh nghiệp tài trợ. Do đó, một trường có thể có nhiều loại học bổng doanh nghiệp, tài trợ một lần hoặc nhiều lần. Tiêu chí xét cũng khác nhau. Có doanh nghiệp tài trợ cho sinh viên hoàn cảnh khó khăn, có nơi lại chọn những sinh viên xuất sắc nhất ở một số ngành nhất định.
Số suất và trị giá của mỗi loại cũng tương tự. Thông thường, mỗi doanh nghiệp tài trợ khoảng 5-10 suất mỗi năm, trị giá 5-20 triệu đồng một người.
Không chỉ các doanh nghiệp trong nước, nhiều cá nhân, tập đoàn, tổ chức nước ngoài cũng trao học bổng này.
Học bổng trao đổi sinh viên
Trao đổi sinh viên là hoạt động hợp tác giữa trường đại học trong nước và đối tác trên thế giới. Theo đó, sinh viên được học ở trường bạn khoảng 1-2 kỳ mà không phải đóng chênh lệch học phí, được chuyển điểm.
Yêu cầu của học bổng này thường là điểm tổng kết và chứng chỉ ngoại ngữ. Có trường còn đài thọ chi phí ăn, ở cho sinh viên, song cũng có nơi chỉ hỗ trợ một phần hoặc không hỗ trợ.
Ngoài các loại học bổng trên, các trường đại học miễn, giảm học phí cho nhiều nhóm sinh viên, theo quy định của nhà nước. Chẳng hạn, sinh viên Sư phạm được miễn học phí và hỗ trợ 3,6 triệu đồng sinh hoạt phí mỗi tháng. Sinh viên chuyên ngành Mác-Lê nin và Tư tưởng Hồ Chí Minh hay sinh viên người dân tộc thiểu số rất ít người cũng được miễn học phí.
Nhìn chung, sinh viên thuộc hộ nghèo, cận nghèo, con thương binh liệt sĩ, gia cảnh khó khăn đột xuất... đều có thể được hỗ trợ. Do đó, sinh viên cần tìm hiểu quy định và liên hệ với trường để được trợ giúp nếu cần.